Üç Boyutlu Azim Ölçeği’nin Türkçe Uyarlama, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Şebnem Cen İçöz ve Asil Ali Özdoğru
GİRİŞ VE AMAÇ: Azim uzun süreli hedeflere ulaşabilmek için gereken kararlılık ve tutku olarak tanımlanan bir beceri ve kişilik özelliğidir. Yapılan araştırmalarda başarı ve performansın en önemli yordayıcılarından biri olarak öne çıkan azim, birçok kişilik özelliği ile ilişkili bulunmuştur. Alanyazındaki çalışmalarda kullanılan tek ve iki boyutlu ölçüm araçlarından farklı olarak geliştirilmiş olan Üç Boyutlu Azim Ölçeği, 10 madde ve gayrette ısrar, ilgide tutarlılık ve değişen koşullara uyum adında üç alt ölçekten oluşan özbildirime dayalı bir ölçüm aracıdır. Bu araştırmanın amacı Üç Boyutlu Azim Ölçeği’ni Türkçeye uyarlayarak geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. YÖNTEM: Araştırma grubu uygun örnekleme yöntemi ile çevrimiçi ankete katılan 18 yaş üstü 319 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Katılımcılara sosyodemografik form, Üç Boyutlu Azim Ölçeği Türkçe formu, On Maddeli Kişilik Ölçeği, Akademik Öz Yeterlik Ölçeği, Kariyer ve Yetenek Gelişimi Öz Yeterlik Ölçeği, Marlowe-Crowne Sosyal Arzu Edilebilirlik Ölçeği ve Aktif Erteleme Ölçeği uygulanmıştır. Yüz katılımcıya 21 gün arayla Üç Boyutlu Azim Ölçeği Türkçe formu tekrar uygulanmıştır. BULGULAR: Yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi sonucunda toplam varyansın %66’sını açıklayan üç faktörlü bir yapıyla ölçeğin üç boyutlu yapısının korunduğu ve Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ise Türk kültüründe kullanmak için iyi uyum gösterdiği görülmüştür (x2/df=1.884, IFI=.970, NFI=.939, GFI=.963, CFI=.970, RMSEA=.053). Ölçüt bağıntılı geçerlik analizleri azim puanlarının dışadönüklük, sorumluluk, duygusal denge, akademik öz yeterlik, kariyer ve yetenek gelişimi öz yeterliliği ve sosyal arzu edilebilirlik ile orta düzeyde pozitif yönde, aktif erteleme davranışı ile orta düzeyde negatif yönde ve uyumluluk ve açıklık ile zayıf düzeyde pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Güvenirlik analizlerinde Cronbach Alfa (α=.653-.854) ve test tekrar test değerleri (r=.606-.798) ölçeğin kabul edilebilir iç tutarlılık ve değişmezlik özelliklerine sahip olduğunu göstermektedir. Ölçeğin sosyodemografik değişkenlerle yapılan korelasyon analizlerinde alanyazındaki sonuçlarla tutarlı sonuçlar elde edilmiştir. TARTIŞMA VE SONUÇ: Bu araştırmada ulaşılan sonuçlar Üç Boyutlu Azim Ölçeği Türkçe formunun yetişkinlerin azim özelliklerini değerlendirmede kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olarak değerlendirilebileceğini göstermektedir.
Atıf: Cen İçöz, Ş. ve Özdoğru, A. A. (2022, Ekim 13-16). Üç Boyutlu Azim Ölçeği’nin Türkçe uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışması [Poster sunumu]. 21. Ulusal Psikoloji Kongresi, İstanbul, Türkiye. https://www.dogus.edu.tr/upk2022
Şebnem Cen İçöz ve Asil Ali Özdoğru
GİRİŞ VE AMAÇ: Azim uzun süreli hedeflere ulaşabilmek için gereken kararlılık ve tutku olarak tanımlanan bir beceri ve kişilik özelliğidir. Yapılan araştırmalarda başarı ve performansın en önemli yordayıcılarından biri olarak öne çıkan azim, birçok kişilik özelliği ile ilişkili bulunmuştur. Alanyazındaki çalışmalarda kullanılan tek ve iki boyutlu ölçüm araçlarından farklı olarak geliştirilmiş olan Üç Boyutlu Azim Ölçeği, 10 madde ve gayrette ısrar, ilgide tutarlılık ve değişen koşullara uyum adında üç alt ölçekten oluşan özbildirime dayalı bir ölçüm aracıdır. Bu araştırmanın amacı Üç Boyutlu Azim Ölçeği’ni Türkçeye uyarlayarak geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. YÖNTEM: Araştırma grubu uygun örnekleme yöntemi ile çevrimiçi ankete katılan 18 yaş üstü 319 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Katılımcılara sosyodemografik form, Üç Boyutlu Azim Ölçeği Türkçe formu, On Maddeli Kişilik Ölçeği, Akademik Öz Yeterlik Ölçeği, Kariyer ve Yetenek Gelişimi Öz Yeterlik Ölçeği, Marlowe-Crowne Sosyal Arzu Edilebilirlik Ölçeği ve Aktif Erteleme Ölçeği uygulanmıştır. Yüz katılımcıya 21 gün arayla Üç Boyutlu Azim Ölçeği Türkçe formu tekrar uygulanmıştır. BULGULAR: Yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi sonucunda toplam varyansın %66’sını açıklayan üç faktörlü bir yapıyla ölçeğin üç boyutlu yapısının korunduğu ve Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ise Türk kültüründe kullanmak için iyi uyum gösterdiği görülmüştür (x2/df=1.884, IFI=.970, NFI=.939, GFI=.963, CFI=.970, RMSEA=.053). Ölçüt bağıntılı geçerlik analizleri azim puanlarının dışadönüklük, sorumluluk, duygusal denge, akademik öz yeterlik, kariyer ve yetenek gelişimi öz yeterliliği ve sosyal arzu edilebilirlik ile orta düzeyde pozitif yönde, aktif erteleme davranışı ile orta düzeyde negatif yönde ve uyumluluk ve açıklık ile zayıf düzeyde pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Güvenirlik analizlerinde Cronbach Alfa (α=.653-.854) ve test tekrar test değerleri (r=.606-.798) ölçeğin kabul edilebilir iç tutarlılık ve değişmezlik özelliklerine sahip olduğunu göstermektedir. Ölçeğin sosyodemografik değişkenlerle yapılan korelasyon analizlerinde alanyazındaki sonuçlarla tutarlı sonuçlar elde edilmiştir. TARTIŞMA VE SONUÇ: Bu araştırmada ulaşılan sonuçlar Üç Boyutlu Azim Ölçeği Türkçe formunun yetişkinlerin azim özelliklerini değerlendirmede kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olarak değerlendirilebileceğini göstermektedir.Atıf: Cen İçöz, Ş. ve Özdoğru, A. A. (2022, Ekim 13-16). Üç Boyutlu Azim Ölçeği’nin Türkçe uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışması [Poster sunumu]. 21. Ulusal Psikoloji Kongresi, İstanbul, Türkiye. https://www.dogus.edu.tr/upk2022
No comments:
Post a Comment